Koos Bons


Koos Bons, geboren op 13 januari 1921 te Rotterdam, kreeg van mevrouw Blok-van den Haspel zijn eerste harmoniumlessen en zij was het die hem als dertienjarige jongen naar Piet van den Kerkhoff stuurde. De organist van de Nieuwe Zuiderkerk in Rotterdam, die hem opleidde voor de staatsexamens orgel en piano, was Bons’ invloedrijkste leraar. Verder studeerde hij bij Everhard van Beynum piano, bij Piet van Mever instrumentatie en bij Cor Kee compositie en improvisatie.

Maassluis was 55 jaar lang de plaats waar Koos Bons het overgrote deel van zijn muzikale activiteiten ontplooide. Hij werd per 1 februari 1942 benoemd tot organist van de Noorderkerk. Ruim een jaar later viel het kerkgebouw ten prooi aan oorlogsgeweld. De Gereformeerde Kerk en haar organist moesten zich elf jaar tevreden stellen met een noodgebouw. Toen op 2 september 1954 de Immanuëlkerk in gebruik werd genomen, werd tegelijk het Seifert-orgel opgeleverd, dat volgens zijn adviezen was gebouwd. 

In een niet aflatende reeks concertactivileiten vroeg hij niet alleen aandacht voor orgelliteratuur. Regelmatig nodigde hij vocale en instrumentale solisten of ensembles uit, waarbij hij een beroep deed op bekende namen uit het Nederlandse muziekleven en evenzeer jong talent de kans gaf. In zijn muziekkamer thuis en in de kerk leidde hij twee generaties leerlingen uit Maassluis en verre omstreken op in orgelspel, pianospel en muziektheoretische vakken. Een aantal van hen heeft muziek als professie gekozen.

Koos Bons was een van de eerste organisten in Nederland geweest die Bachs orgeloeuvre integraal vertolkten. Hij deed dat in 1958 en 1959 in Rotterdam. Het project van dertig concerten, inclusief de sinfonia’s met orgel uit cantates en koorzettingen van Bachs koraalkunst, werd gevolgd door de uitvoering van het volledige orgelwerk van César Franck en van de orgelconcerten van Georg Friedrich Händel met het Rotterdams Kamerorkest onder leiding van Piet Ketting.

Koos Bons gaf zijn laatste concert op 23 september 1995. Een halfjaar later overleed hij op 75-jarige leeftijd. Zijn naam zal voor altijd verbonden blijven aan het machtige Seifert-orgel. Zijn overlijden is ervaren als een schok. In 1997, een jaar na het overlijden van Koos Bons, vond een groot herdenkingsconcert plaats. Nog steeds roept zijn naam herinneringen op aan een organist die zondag aan zondag de begeleiding van de kerkliederen tot een kunst verhief en zijn vele concerten altijd tot een boeiende belevenis maakte. 5 jaar na het overlijden van hun leraar, verzorgden Bert Visser en Wim Voogd samen met de OCI op 8 april 2001, opnieuw een herdenkingsconcert in de Immanuëlkerk. Op 22 april 2016 gaf Wim Voogd een orgelconcert (hommage aan Koos Bons) met orgelwerken van J.S. Bach, Jeanne Demessieux en Koos Bons zelf.